หลายวันที่เธอเดินดุ่มๆเข้ามานั่งเงียบๆในห้องทำงานของฉัน ไม่สนใจอะไรสักอย่าง นอกจากดินน้ำมันสีเขียวก้อนเดิมที่เจนตา ไม่ดิ่งไปดูหนังเหมือนเคย ตามองเขม็งที่กลุ่มควันจากน้ำตกจำลอง บางวันก็เก็บดอกไม้มาลอยให้เห็นกับตา ไม่มักองทัพ ไม่มีอาวุธ บางวันเปิดการ์ตูนแต่ไม่ดู ค้นหนังสือพจนานุกรมภาพมาพลิกไปมา อยากจะคิดว่าเธอฟังอย่างเดียว ก็สานต่อเรื่องราวได้ตลอด เธอแยกสัมผัสได้ เทวดาปันจิต.. วันนี้เธอสนใจปั้นเครื่องร่อน หรือ เธอกำลังจินตนาการไกลกว่าที่คิด เธอบินไกลถึงใหนกันหนอ.. จุดเล็กๆที่ยิ่งใหญ่นี้กำลังเป็นแรงบันดาลใจให้ฉันกระโดดมาศึกษาเรื่องนี้อย่างจริงจัง ฉันมองพัฒนาการของเธออยู่เงียบๆ มีอะไรเปลี่ยนแปลงบ้างระหว่างวัน..     วันนั้น..เธอไม่สามารถสร้างความสัมพันธ์กับเพื่อนในระดับที่เหมาะสมกับอายุ ไม่แสดงความอยากเข้าร่วมสนุก ร่วมทำสิ่งที่สนใจ หรือร่วมงานให้เกิดความสำเร็จ ไม่มีอารมณ์หรือสัมพันธภาพตอบสนองกับสังคม วันนี้ฉันมองเห็นพัฒนาการในการพูด เธอพยายามจะสื่อสาร แม้จะไม่แสดงออกว่าอยากใช้การสื่อสารวิธีอื่นมาทดแทน การเล่นสมมติที่ไม่หลากหลาย แต่ก็คิดได้เองตามจินตนาการ ฉันสัมผัสได้ว่าเธอพยายามพูดและสนทนาต่อเนื่องกับคนอื่น แม้ว่าเธอจะไม่สนใจเข้ากลุ่ม หรือเล่นกับเด็กคนอื่น แต่เธอมีพัฒนาการที่แสดงออกถึงความสนใจร่วมกับคนอื่นได้ อย่างน้อยก็กับฉัน(ในบางอารมณ์ ) เธอรู้ใช่มั้ยว่าคำพูดซ้ำๆภาษาที่ไม่มีใครเข้าใจ นั้น ฉันสื่อได้ เธอรู้ว่า ฉันกำลังติดตามจินตนาการของเธอ นะ..ฉันกำลังจินตนาการตามเธอ คนเลี้ยงบอก หมอเปลี่ยนยาใหม่ ทำให้เธอซึมไปนิด แต่ฉันคิดว่าเธอกำลังปรับตัวกับอะไรสักอย่างวิชาที่เคยเรียนก็ไม่สนใจแล้ว ในสมุดมีแต่คำศัพท์ภาษาอังกฤษลายมือโย้เย้ แต่อ่านได้ถูกต้องทุกคำ โดยเฉพาะป้ายสัญลักษณ์จราจร ป้ายเตือนต่างๆ พิเศษที่สุดก็ธงนานาชาติสีสวย     ในเช้าวันที่เธอต้องเรียนวิชาอื่นเธอกลับนั่งจับจองเก้าอี่ของฉันเฉยไม่กระดุกกระดิก ฉันบอกเธอต้องไปเรียนภาษาไทย เธอทวนคำ "เรียนภาษาไทย เรียนแน๊ว" ชัดเจน ฉันบอกวันนี้ยังไม่ได้เรียน เธอต้องเรียนภาษาไทยสัปดาห์ละ 4 ชั่วโมง เธอทวนคำ "วันนี้..เรียนแน๊ว" เมื่อฉันได้โปรแกรมเสริมทักษะตัวใหม่มาให้พี่ๆทดลองเรียนรู้ เธอเดินไปเกาะเก้าอี้มองแล้วพยักยิ้ม เพียงช่วงเผลอเดียว เธอก็เข้าไปทำคะแนนในโปรแกรมนั้นไว้แล้ว ในชื่อของเธอเอง การพัฒนาออทิสติกมีความหลากหลาย ฉันคิดว่าหาก ครอบครัวดูแลด้วยความรัก โรงเรียนหรือเพื่อนร่วมชั้น คุณครู ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้านร่วมมือกันพัฒนาด้วยความเข้าใจ ก็จะไปสู่จุดหมายปลายทางของการทำให้เด็กมีการพัฒนาเต็มตามศักยภาพที่มีอยู่ได้ไม่ยาก แต่สักกี่ครอบครัว กี่บริบทของเด็กกลุ่มนี้ที่จะเข้าใจและมีความพยายามอย่างต่อเนื่อง ที่สำคัญไม่ทดท้อ ถอดใจไปเสียก่อน ฉันต้องทำอย่างไร ? ฉันต้องทำอย่างไรให้หนึ่งชีวิตที่มาป้วนเปี้ยนอยู่กับฉันวันนี้เป็นภาพที่สวยงามตลอดไป ฉันกำลังมองหาความสามารถพิเศษของเธอ ฉันค้นหาพลังแฝงของเธอ ฉันพบแล้วมั้ย ? ประโยคยาวๆหลายประโยคที่พรั่งพรูออกมาให้ฉันอึ้ง ปรัชญาการศึกษาล้วนๆ         "สวัสดีครับสรรพสิ่งรอบรอบตัวเรา " "สอนนักเรียน" "การทำงานคือชีวิต" "สวยงามมีคุณค่า" "การศึกษาเพื่อสร้างสังคมใหม่" "ความเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง" "ให้เป็นบรรณาการ " "ขอบคุณครับประสาทสัมผัส"   ถ้อยคำยาวเหยียดเป็นช่วงๆ ไม่รู้ที่มาที่ไป เสียงเนิบช้าเหมือนรำพึงกับตัวเองไม่มีซ้ำ ฉันยังจำได้ไม่หมด หรือฉันเองกันแน่ที่วุฒิภาวะบกพร่อง ? พัฒนาการทางภาษาของเธอกำลังก้าวกระโดด หรือพัฒนาการเรียนรู้ของฉันถอยหลังเข้าคลอง ?   เรื่องของการสื่อสารเป็นทักษะที่ต้องฝึกฝนอย่างต่อเนื่อง และปฏิบัติในสถานการณ์จริง ฉันมาลงพื้นที่ที่นี่นานจนสามารถเข้าใจภาษาถิ่นจากการสัมผัสทุกวัน แต่มาเริ่มพูดได้ก็สักสี่ห้าปี ด้วยใจรัก มีความเห็นส่วนตัวว่าภาษาถิ่นมีความละเมียดละไม ละเอียด เสียงสูงต่ำน่าฟัง คำสร้อยต่างๆสื่อภาพได้อย่างชัดเจน ฉันเรียนรู้อย่างคนช่างจำ เลือกจำเฉพาะสำนวนเท่ๆมาก่อน หลายคำที่เดาผิดเดาถูก ใช้ความน่าจะเป็นก็มาก เข้าใจผิดแบบคนละทิศให้เก็บไว้เล่าขานก็แยะ ปะเลอะ - เยอะแยะ ปะเลอะป่ะเตอะ - เยอะแยะมากมาย อะหยัง-อะไร อะหยังเกาะ-อะไรนะ อะหยังมั๋ยจั๋ย-อะไรกันนักกันหนา ซุ่นซะซุ่นซ่าน คือ เกะกะระเนระนาด เพอะเวอะเพอะเจ้อ - กะเปิ๊บกะป๊าป ซูซี้ซูแซง - ทู่ซี้พิรี้พิไร บางคำสวยงามไม่ได้เท่าใจฉันก็แอบครีเอทเอาเอง ก็นะ ภาษามีเอกลักษณ์ ต้องอนุรักษ์ สืบสานและพัฒนา ฉันเก็บคำมาตุนไว้มากมาย งาม-สวย งามจ้าด - สวยมาก อ้าดลาด - เปิดเผย นอนอ้าดลาด - นอนแผ่หลาผึ่งพุง พะลาด- ล้ม มื่น-ลื่น มื่นพะลาด - ลื่นล้ม ฉันเลยแปลคำว่า จ้าดลาด - ประมาณว่าเทกระจาด วันหนึ่งฉันชมงานอลังการชิ้นหนึ่งว่า งามจ้าด ลาด ในความหมายว่าสวยแบบระเบิดเถิดเทิง พรรคพวกขำกันกลิ้ง แต่บรรยายไม่ได้ว่าจริงๆแล้วมันแปลว่าอะไร แล้วก็ไม่เฉลยเสียด้วย ฉันก็หยิบฉวยมาใช้บ่อยจนติดปาก ก็แปลแบบสร้างสรรค์ สืบสานแล้วงัย วันที่ประดิษฐ์ประดอยจัดดาหลาสีแดงสดในแจกันทรงกระบอกสีขาว แซมด้วยป่านศรนารายณ์ใบเรียวให้มองดูสวยเก๋..แปลกตา..อย่างใจวาด..เล็งซ้ายเล็งขวา.. หนึ่งตัวเล็กมาเกาะประตูมอง " โอ้..งามจ้าดด..ลาดด เลยค่ะครู"..แป่ววววว...มันทะแม่งๆอยู่.. ฉันเลิกสืบสานสำนวนนี้แล้วจากวันนั้น .. ไม่รู้เหมือนกันว่าเพราะอะไร.. แต่มั่นใจว่าภาษาและการสื่อสาร ต้องมีนัยเดียวกันที่สื่อถึงกันได้ ฉันขบคิดปัญหาการไม่สามารถสื่อสารของเด็กวัยเรียนในปัจจุบัน สมาธิสั้น ปัญหาใหญ่ที่กินอาณาเขตกว้างออกไปเป็นแผลเหวอะเรื้อรัง วิธีไหนกันเล่าที่จะสมานแผลผุเปื่อยของเด็กไทย หลายเดือนหลายปีขับเคี่ยวกับการจัดการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ ก็ยังไม่อาจตอบตัวเองได้อย่างเต็มใจว่าประสบความสำเร็จ ถึงวันนี้ที่เปิดประตูรับการเข้าออกอิสระของวัฒนธรรมหลากหลาย อัจฉริยะออกมาจี้ให้เด็กไทยใช้ภาษาให้ได้อย่างน้อยสามภาษา ภาษาที่จิ๊ดที่สุดก็ภาษาถิ่น เจ้าจ๊อด..มันยอดมาก ในลูกแก้ววิเศษฉันมองเห็นภาพครูใส่ชฎานั่งแท่น.. ผู้เรียนลอยไปมาในอวกาศ  สื่อสารกับมนุษย์ต่างดาว แต่ทำไมฉันมองไม่เห็นอนาคตการศึกษาไทยในลูกแก้วใบใหญ่ เธอมองเห็นหรือเปล่า..หรือว่า..เป็นฉันเองปรับคลื่นไม่ทันกระแสโลก!! บันทึกนี้สำหรับเจ้าชายน้อยยอดอัจฉริยะในดวงใจคนนั้นของฉัน.. ฉันค้นพบสุดยอดกระบวนการเรียนรู้ในความว่างเปล่า.. เธอเรียนรู้การสื่อสารจากความว่างเปล่าใช่ไหม.. ฉันจะเรียนรู้กระบวนการคิดจากความว่างเปล่า..

มอง ..มองเธอมาแสนนาน..
ฉันไม่กล้า..ต้องคอยหลบตาเธอเสมอ
กลัวว่าวันหนึ่งถ้าเธอรู้ว่าฉัน..
ปิดบังความจริงอะไรเอาไว้..

* ความลับที่ฉันซ่อนไว้..
ไม่เคยบอกใคร จะอดใจไม่ไหว

** ยิ่งฉันใกล้เธอเท่าไหร่ ยิ่งอยากจะเผยใจ
เมื่อสบสายตาก็ยิ่งหวั่นไหว มันยากเหลือเกิน
จะเก็บซ่อนความรักเอาไว้..

และความลับในใจของเธอ มีฉันอยู่บ้างไหม

โปรดบอกความในใจ ให้ฉันรู้ทีนะเธอ..
เก็บเอาคำพูดของเธอ มาคิดมาก
แอบคิดไปเองอยู่อย่างนี้

ก็เธอ เธอช่างดีแสนดี คำว่ารักเธอ
จะต้องเก็บไว้อีกนานแค่ไหน..

"We may not always know the moment that love begins, but we always know when it ends."
- - From the movie, L.A. Story - -
เราไม่เคยรู้เลยว่าความรักเริ่มต้นเมื่อไหร่ แต่เราจะรู้ดีเสมอเมื่อมันสิ้นสุดลง