ชุดการสอน ( Instructional Package ) เป็นนวัตกรรมการศึกษาที่มีลักษณะเป็นสื่อผสม (Multi-media) คือ การใช้สื่อตั้งแต่สองชนิดขึ้นไปรวมกัน เพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามลำดับขั้นตอน เนื้อหา และประสบการณ์ของแต่ละหน่วย โดยจัดเอาไว้เป็นชุดๆ บรรจุอยู่ในซอง หรือกล่อง หรือกระเป๋า
ลักษณะของชุดการสอน
1. การสร้างชุดการสอนต้องคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคลเป็นสำคัญ ได้แก่ ความต้องการ ความถนัด และความเข้าใจของผู้เรียน ผู้เรียนต้องมีอิสระในการเรียนตามระดับสติปัญญา ความสามารถ และความสนใจ โดยมีครูคอยแนะนำช่วยเหลือ
2. วิธีการเรียนรู้ต้องมีสื่อหลายหลากประสมประสานกัน
3. ครูผู้สอนและผู้เรียนต้องมีปฏิสัมพันธ์ซึ่งกันและกัน มีการแสดงความคิดเห็นและประกอบกิจกรรมร่วมกัน
4. การสร้างชุดการสอนมีรูปแบบต่างๆ ดังนี้
4.1 ชุดการสอนประกอบคำบรรยาย เป็นชุดการสอนสำหรับผู้เรียนกลุ่มใหญ่ หรือผู้เรียนที่ต้องการความรู้เข้าใจในเวลาเดียวกัน สื่อประกอบชุดการสอน ได้แก่ รูปภาพ แผนภูมิ สไลด์ ฟิล์มสตริป ภาพยนตร์ เทปบันทึกเสียง หรือกิจกรรมที่กำหนดไว้ เป็นต้น
4.2 ชุดการสอนแบบกลุ่มกิจกรรม เป็นชุดการสอนสำหรับการเรียนรู้ร่วมกันเป็นกลุ่มเล็กๆ ประมาณ 5-7 คน สื่อการสอนนี้มุ่งฝึกทักษะในเนื้อหาวิชาที่เรียนเพื่อให้ผู้เรียนมีโอกาสทำงานร่วมกันถือเป็นกิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์
4.3 ชุดการสอนแบบรายบุคคล เป็นชุดการสอนที่ผู้เรียนศึกษาหาความรู้ด้วยตนเองเป็นรายบุคคลตามความสามารถและความสนใจ อาจจะเรียนที่โรงเรียนหรือที่บ้านก็ได้
4.4 ชุดการสอนทางไกล เป็นชุดการสอนสำหรับผู้เรียนที่อยู่ต่างถิ่น ต่างเวลากันมุ่งให้ผู้เรียนศึกษาได้ด้วยตนเองโดยไม่ต้องเข้าชั้นเรียน
5. ผู้เรียนจะทำการประเมินผลความรู้ด้วยตนเอง เป็นการประเมินก่อนและหลังเรียนแบบประเมินผลที่อยู่ในชุดการสอนอาจจะเป็นแบบฝึกหัดให้เติมคำลงในช่องว่างเลือกคำตอบที่ถูก จับคู่ ดูผลจากการทดลอง หรือให้ทำกิจกรรม เป็นต้น
ขั้นตอนการสร้างชุดการสอน
1. กำหนดหมวดหมู่เนื้อหาและประสบการณ์
2. แบ่งเนื้อหาวิชาเป็นหน่วยการสอนโดยประมาณเนื้อหาวิชาให้ครูสอนในหนึ่งสัปดาห์
3. กำหนดหัวเรื่อง การสอนแต่ละหน่วยควรมี 4-6 หัวเรื่อง
4. กำหนดความคิดรวบยอดและหลักการให้สอดคล้องกับหน่วยและหัวเรื่อง
5. กำหนดจุดประสงค์ทั่วไปและจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม
6. กำหนดกิจกรรมการเรียนให้สอดคล้องกับจุดประสงค์ในข้อ 5
7. กำหนดแบบประเมินผลตามจุดประสงค์ในข้อ 5
8. ผลิตสื่อการสอนและหาประสิทธิภาพชุดการสอน
9. ใช้ชุดการสอน เริ่มด้วยการสอบก่อนสอน ลงมือสอน และสอบหลังสอน
ข้อดีของชุดการสอน
ผู้เรียนได้เรียนตามความสามารถ ความสนใจ ตามเวลา และโอกาส เพราะเป็นการเรียนรายบุคคล ไม่จำเป็นต้องใช้ครูผู้สอน
ข้อสังเกตของชุดการสอน
การทดลองใช้ชุดการสอนต้องดำเนินการอย่างครบถ้วน สมบูรณ์เพื่อให้ได้ชุดการสอนที่มีประสิทธิภาพอย่างแท้จริง