|
Neric-Club.Com
|
|
|
 |
|
นิตยสารออนไลน์
|
|
|
|
|
มุมเบ็ดเตล็ด
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
สายลม แสงแดด |
 |
|
| |
เจ้าอ้ายที่รัก
รู้แล้วว่าสัญญานมือถือถูกตัด ..ไม่รู้สึกอะไรเลย..ก็ชั้นไม่ใช่นักธุรกิจ พอใจมากกับชีวิตในจูลาสสิคปาร์ค เสียดายหน่อยเดียว ไกล้ๆนี่ไม่มีไดโนซอร์สักตัวไว้เป็นพาหนะ
อยากเขียนอะไรไว้เป็นที่ระลึกสำหรับชีวิตที่ 50 นี่อีกสักหน่อย เพราะผ่านไปอีกสักวินาทีเดียวก็จะกลายป็นอดีต อดีต..เข้าใจคำนี้ดีใช่มั้ย? หรือวิ่งหาแต่อนาคตจนไม่หันมามองย้อนหลังเลย
เจ้าอ้าย นายวิ่งตามอายุนายทันมั้ย ? ในแต่ละวันนายรู้สึกเสียดายลมหายใจที่ปล่อยทิ้งบ้างหรือเปล่า ในสักวันที่นั่งนิ่งๆมองชีวิตที่ผ่านไปในช่วงวัน นายคิดอะไรมั่ง ?
วันนี้มากับคำถามเยอะแยะ เพียงแค่รับรู้ข่าวการจากไปของคนบนถนนหนังสืออีกคน
วานิช บำรุงกิจอนันต์ นักเขียนคนที่เป็นหนึ่งในแม่พิมพ์ของฉัน ทำไมชีวิตคนเราจึงสั้นนัก ?
เจ้าอ้าย ในร่างกายของเราก็มีมัจจุราชแฝงตัวอยู่แล้วอย่างเงียบๆ ไม่เฉพาะแต่รอบๆตัวเราเท่านั้น รู้อย่างนี้แล้วยังจะยึดติดกับ รัก โลภ โกรธ หลง อีกมั้ย ยังจะแบ่งเขาแบ่งเรามั้ย แบ่งสีมั้ย แบ่งกา แบ่งหงส์เพื่ออะไร? ในเมื่อทุกคนคือมนุษย์ที่มีลมหายใจเพียงหนึ่งเดียว
เข้าใจคำว่า"มนุษย์"ดีใช่มั้ย
เจ้าอ้าย ใจของเราเป็นของเรา ไม่มีใครดึงให้ใครต่ำได้นอกจากตัวของเราเอง
เจ้าอ้ายเอ๋ย..อะไรหนักนักก็จะถือทำไม
ท่องไว้ "โกรธคือโง่ โมโหคือบ้า" แล้วก็จะสบายใจ
เคยเห็นคนพลุ่งพล่านด้วยอารมณ์มั้ย ถูกแทงใจดำน่ะ มันตลกดีใช่เปล่า นายคงนึกภาพออกนะช่วงนี้มีงานใหม่เข้ามา ใหญ่กว่าเก่า คงไม่มีเวลาไร้สาระแล้วแต่จะคิดถึงนายเสมอ ก็เราเป็นเพื่อนกันงัย ในชีวิต..ชั้นมีเพื่อนดีๆสักคน ก็พอแล้ว..อะไรที่มาแบบฟ้าแลบ ฟ้าร้อง ฟ้าผ่า มันแค่อนิจจังนิ..ดูแลตัวเองด้วยล่ะ ระวังคอมฯพิวเตอร์ซินโดรม เปิดเครื่องทิ้งรหัสไว้ไม่น่าทำ รวมถึงแจกรหัสผ่านกันหลายคน มันมีโอกาสเดี้ยงได้ตลอดเวลา เสียภาพลักษณ์..
นายก็คลุกอยู่กับสมองกลมานาน คงเข้าใจดี ไม่สอนจรเข้ว่ายน้ำ..
วิธีการสอนที่เอามาฝากนายวันนี้สำคัญมาก เพราะการสร้างสรรค์สำคัญที่สุดสำหรับสังคมปัจจุบัน สร้างอย่างไรให้งดงาม คัดสรรสิ่งดีงามให้ชีวิตเถอะนะ
กลวิธีการสอนให้เกิดความคิดสร้างสรรค์
======================
การสอนเพื่อพัฒนาความคิดสร้างสรรค์มีมากมายหลายวิธีแล้วแต่สาขาวิชา
แต่โดยทั่วไปนิยมสอนตามแนวคิดของวิลเลี่ยมส์ ซึ่งส่งเสริมพฤติกรรมความคิดสร้างสรรค์
ด้านความรู้ เจตคติในห้องเรียนสอนให้ผู้เรียนรู้จักคิดและแสดงความรู้สึก
หรือแสดงออกเชิงความคิดสร้างสรรค์ซึ่งมีกลวิธีการสอน 18 ลักษณะ ดังนี้
1. การสอนให้แสดงความคิดเห็น
หมายถึงการสอนให้ผู้เรียนอยากแสดงความคิดเห็น ซึ่งมีตัวอย่างหลากหลายลักษณะ ดังนี้
• ขัดแย้งในตัวมันเอง ยกตัวอย่าง เช่น คนสวย มักไม่ฉลาด (โง่)
• ค้านกับสามัญสำนึก เช่น ถุงกระดาษใส่น้ำสามารถนำไปต้มให้น้ำสุกได้
โดยถุงกระดาษไม่ไหม้ไฟ
• ความจริงที่ยากจะเชื่อหรืออธิบายได้ เช่น โรคกระเพาะเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย
• ความเชื่อที่ฝังใจมานาน เช่น สุริยคราสเกิดจากราหูอมพระอาทิตย์
2. การพิจารณาคุณลักษณะ
หมายถึงการสอนให้ผู้เรียนคิดพิจารณาคุณลักษณะต่าง ๆ ของคน สัตว์
สิ่งของแล้วให้แสดงความคิดเห็น ตัวอย่างเช่น
• การพิจารณาหาส่วนใดส่วนหนึ่งที่เห็นว่าแปลกไปจากอย่างอื่น เช่น
คุณลักษณะของน้ำ
• บอกประโยชน์ของหนังสือพิมพ์มาให้มากที่สุด
3. การเปรียบเทียบ
หมายถึงการเปรียบเทียบสิ่งของ สถานการณ์ โดยให้ผู้เรียนแสดงความคิดเห็นออกมา ตัวอย่างเช่น
• พืช และสัตว์ ต่างก็เป็นสิ่งมีชีวิตเหมือนกันให้บอกความแตกต่าง
• ลิงเป็นบรรพบุรุษของคนเห็นด้วยหรือไม่ อย่างไร
4. การพิจารณาความไม่สมบูรณ์
หมายถึงการสอนให้ผู้เรียนแสดงความคิดเห็นของสิ่งที่ไม่สมบูรณ์ หรือผิดแผกไป
ตัวอย่าง เช่น ขณะนี้อากาศร้อนมาก ท่านเคยอยู่ในห้องแอร์เย็นสบายแต่ตอนนี้ไฟฟ้าดับ ท่านจะหาวิธีอย่างไรมาช่วยคลายร้อนให้กับตัวเอง แสดงความคิดเห็นมาเป็นข้อ ๆ
5. การใช้คำถามยั่วยุ
หมายถึงการสอนโดยผู้สอนใช้คำถามยั่วยุ เร้าความรู้สึก หรือกระตุ้นให้ตอบ
ตัวอย่างเช่น
• ท่านเป็นหญิงมีเพื่อนชายชวนให้ไปอ่านหนังสือที่บ้านของเขาในตอนเย็น
ท่านไม่อยากไปแต่ก็ไม่อยากให้เพื่อนชายเสียน้ำใจและโกรธท่าน
ท่านจะตอบปฏิเสธอย่างไร จึงจะนุ่มนวลที่สุด
• ถ้าท่านมีเงิน 1 ล้านบาท ท่านจะทำอย่างไร เพื่อให้ฐานะความเป็นอยู่ของ
ท่านมั่นคงตลอดไป
6. การสอนให้คิดเปลี่ยนแปลง
หมายถึงการสอนให้เกิดการคิดดัดแปลง ปรับปรุง สิ่งต่าง ๆ ให้อยู่ในรูปอื่น ๆ
ที่คิดว่าสร้างสรรค์ ตัวอย่างเช่น
• การใช้ต้นผักตบชวามาทำเป็นเครื่องจักสานต่าง ๆ
• การใช้กะลามะพร้าวมาทำเป็นภาชนะเครื่องใช้ในบ้าน
• การใช้เกล็ดปลามาทำเป็นของชำร่วยให้ผู้เรียนจินตนาการ คิดหาวัสดุเหลือใช้
อื่น ๆ มาทำเป็นของใช้หรือของชำร่วยเชิงสร้างสรรค์
7. การเปลี่ยนแปลงความเชื่อ
หมายถึงการฝึกให้ผู้เรียนมีความยืดหยุ่นคลายความยึดมั่นยอมรับการเปลี่ยนแปลง
ตัวอย่างเช่น
• ถ้าได้กินตัวเดียวอันเดียวของกวาง จะช่วยเพิ่มสมรรถภาพทางเพศได้
ท่านคิดเห็นเป็นอย่างไร
• ลูกผู้ชายต้องสูบบุหรี่เป็นดื่มเหล้าเป็นและเที่ยวผู้หญิงเป็นหรือมีเพื่อนหญิง
หลายคน จึงจะถือว่าแน่เป็นชายชาตรี ให้ท่านแสดงความเห็น
8. การดัดแปลงสิ่งใหม่จากสิ่งเดิม
หมายถึงการฝึกให้ผู้เรียนรู้จักสร้างสิ่งใหม่จากโครงสร้างหรือกฎเกณฑ์เดิม
ตัวอย่างเช่น
• การใช้แตงกวาแทนมะละกอในการทำส้มตำ (ฝึกปฏิบัติ)
• การเลือกใช้พลังงานอื่นทดแทนการใช้น้ำมันเป็นเชื้อเพลิงให้ยกตัวอย่าง
เป็นข้อ ๆ
9. ทักษะการค้นคว้าหาข้อมูล
หมายถึงการฝึกให้ผู้เรียนรู้จักการหาข้อมูลหรือคำตอบด้วยตนเอง เพื่อตอบ
คำถามที่สนใจ ตัวอย่างเช่น
• เหล็กจมน้ำ แต่ทำไมเรือเหล็กจึงลอยน้ำได้ ให้อธิบาย
• ประเทศไทยเคยเป็นเจ้าภาพกีฬาเอเซี่ยนเกมส์กี่ครั้ง ในปี พ.ศ. ใดบ้าง และ
แต่ละครั้งได้เหรียญทองเท่าไร
10. การค้นคว้าคำตอบจากคำถามที่ไม่ชัดเจน หมายถึงการฝึกให้ผู้เรียนพยายามค้นหาคำตอบจากคำถามที่กำกวม ไม่ชัดเจน ตัวอย่างเช่น
• ผีมีในโลกนี้หรือไม่ ให้อภิปราย
• มีมนุษย์ต่างดาว หรือยาน UFO จริงหรือไม่ ให้อภิปราย
11. การแสดงออกจากการหยั่งรู้
หมายถึงการฝึกให้ผู้เรียนรู้จักแสดงความรู้สึกที่เกิดจากสิ่งที่มาเร้าอวัยวะสัมผัส
ตัวอย่างเช่น
• ท่านเห็นฝูงชนขูดต้นไม้ประหลาดเพื่อหาเลขเด็ดไปแทงหวยใต้ดินท่านรู้สึก
อย่างไร ให้แสดงความคิดเห็น
• ท่านเห็นคนนอนตายกลางถนนจากอุบัติเหตุรถชน ให้ท่านแสดงความรู้สึก
โดยอภิปราย
12. การพัฒนาปรับตัว
หมายถึงการฝึกให้ผู้เรียนรู้จักพิจารณาศึกษาจากความพลาดพลั้ง ล้มเหลวแล้วใช้
เป็นบทเรียนสู่ความสำเร็จ ตัวอย่างเช่น
• ประเทศไทยเสียกรุงให้แก่พม่าครั้งแรกเพราะสาเหตุใด จงสรุปบทเรียน
เพื่อเป็นแนวทางการป้องกันได้อย่างไร
• เศรษฐกิจฟองสบู่แตกทำให้บริษัทห้างร้านขาดทุน ปิดกิจการเกิดจากสาเหตุอะไร
แนวทางในการป้องกันการเกิดซ้ำจะทำได้อย่างไร
13. ลักษณะบุคคลสำคัญและกระบวนการคิดสร้างสรรค์
หมายถึงการศึกษาประวัติบุคคลสำคัญทั้งในแง่ลักษณะพฤติกรรม
และกระบวนการคิดตลอดจนวิธีการและประสบการณ์สร้างสรรค์ของเขา ตัวอย่างเช่น
• บีโทเฟน นักดนตรีหูหนวกแต่ไม่ท้อถอย มุมานะสร้างสรรค์โลกให้งดงาม
ด้วยเสียงดนตรีจนเป็นคีตกวีเอกของโลก ให้สรุปลักษณะเด่นของนักดนตรีเอกผู้นี้
• บิล เกตต์ ผู้พัฒนาซอฟแวร์คอมพิวเตอร์และบุกเบิกจนผู้คนยอมรับ
และ สามารถครองตลาดโลกคอมพิวเตอร์ไว้ได้ ขณะนี้เป็นบุคคลร่ำรวยที่สุดของโลก
ให้สรุปข้อเด่นของ บิล เกตต์ ว่าทำไมจึงประสบความสำเร็จ
14. การประเมินสถานการณ์
หมายถึงการฝึกหาคำตอบโดยคำนึงถึงคำถามว่าสิ่งนี้เกิดขึ้นแล้วจะเกิดผลอย่างไร
ตัวอย่างเช่น
• ถ้าท่านหลงทางในทะเลทราย ท่านอยากได้อะไรติดตัวไปกับท่าน เพื่อให้
ท่านปลอดภัยและสามารถรอดตายกลับมาได้
• ถ้าโลกร้อนขึ้นจากปฏิกิริยาเรือนกระจกจะก่อผลเสียต่อโลกอย่างไรบ้าง
15. พัฒนาทักษะการอ่านอย่างสร้างสรรค์
หมายถึงการฝึกแสดงความคิดภายหลังการอ่านหนังสือ หรือบทความดี ๆ
บางเรื่อง ตัวอย่างเช่น
• ให้ผู้เรียนอ่าน เรื่อง “ ก่องข้าวน้อยฆ่าแม่ ” แล้วแสดงความคิดเห็น
ต่อเรื่องที่อ่าน
• ให้ผู้เรียนอ่านบทความเรื่อง “ โลกหลังยุค 2000 ” แล้วแสดงความคิดเห็น
ด้านการเรียนการสอนควรเป็นอย่างไร
16. พัฒนาการฟังอย่างสร้างสรรค์
หมายถึงการฝึกให้ผู้เรียนคิดขณะฟังบทความหรือสุนทรพจน์แล้วแสดงความรู้สึก
ตัวอย่างเช่น
• ให้ผู้เรียนฟัง สุนทรพจน์ เรื่อง “ พระคุณของแม่ ” จากเทปแล้วแสดง
ความคิดเห็น
17. พัฒนาการเขียนอย่างสร้างสรรค์
หมายถึงการฝึกให้ผู้เรียนแสดงความคิดเห็น ความรู้สึก ด้วยการเขียนบรรยาย
• ถ้าท่านได้รับคัดเลือกเป็นตัวแทนไปประเทศสหรัฐอเมริกา ท่านจะเตรียม
อะไรไปแสดงให้ต่างชาติรู้จักวัฒนธรรมของชาติไทย
• ถ้าฝนไม่ตกตลอดปีพื้นที่แห้งแล้งชาวไร่ ชาวนาเดือดร้อน ท่านเป็นผู้นำ
ท่านจะจัดการปัญหานี้อย่างไร
18. ทักษะการใช้ภาพพรรณนา
หมายถึงการฝึกให้ผู้เรียนแสดงความรู้สึก ความคิดจากภาพในเชิงสร้างสรรค์
ตัวอย่างเช่น
• วาดภาพให้เข้าใจได้ว่าสังคมปัจจุบันไร้พรมแดน
• วาดภาพให้เข้าใจว่า ถ้าประเทศขาดต้นไม้แล้วจะเกิดปัญหาต่าง ๆ ตามมา
อย่างไรบ้าง
เจ้าอ้าย
ทั้งหมดที่ยกตัวอย่างนี้เป็นเพียงแนวทางของกลวิธีการสอนเพื่อแสดงให้เห็นเป็นข้อคิดสำหรับผู้สอนที่เริ่มเข้าใจ เรื่อง ความคิดสร้างสรรค์ และสามารถสร้างความคิด ความสนใจต่อเนื่องในการพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ได้เป็นอย่างดี เหมือนต้นไม้ที่งอกจากเมล็ดซึ่งกำลังเติบโตขึ้นและมีความสวยงามได้จากการปรุงแต่งอย่างสร้างสรรค์ของผู้ดูแล
ชั้นคิดว่ากลวิธีการสอนความคิดสร้างสรรค์ยังมีอีกแยะ คุณครูเราน่าจะได้ศึกษาเพิ่มเติม เพื่อให้เกิดแนวคิดในการประยุกต์ใช้เป็นวิธีการสอนให้เหมาะสมกับวิชาชีพของตัวเอง เหมาะสมกับบริบทของผู้เรียน และเผยแพร่ความรู้ที่แตกต่างไปจากระบบ ก ข ค ง อย่างเมื่อร้อยปีที่แล้วของการศึกษาไทย เพราะจะทำให้ถูกตัดสินผิดๆได้ แม้ว่าจะได้พยายามพัฒนามาแล้วกว่าครึ่งชีวิต
จะเดินจะเหินไปทางบกทางน้ำก็ระวังตัวด้วย เผลอๆอาจตกมิติได้
ก็ชีวิตมีอะไรแน่นอนซะที่ไหนกัน
รักมากกว่าทุกวันเลย
'เจ้าเอื้อย
| | "The difference between the impossible and the possible
lies in a man's determination." - - Tommy Lasorda - -
เส้นบางๆที่คั่นระหว่างความเป็นไปได้และความเป็นไปไม่ได้คือการตัดสินใจของเรา |
|
|
|
|
